Матацыклам па Андалузіі, ч.6: Кордава

Вітаю ў шостай частцы майго падарожжа па Андалузіі!

У гэтай частцы мы пакідаем Гранаду і рухаемся ў кірунку Кордавы, старажытнага горада які быў заснаваны яшчэ рымлянамі, па дарозе наведваючы некаторыя мясцовыя цікавосткі.

Асьцярожна, атрымаўся салідны лонгрыд.

Спасылка на папярэднюю частку пра гішпанскі горад Гранада, дзе гранаты растуць проста на вуліцах.

У Кордаву мы вырашылі паехаць трасай N-432 ці як яе яшчэ клічуць "шлях Халіфата"(Ruta del Califato): дзесьці на прасторах інтэрнэту я бачыў яе як чарговы "андалузскі мастхэў". Ехаць было недалёка, таму я знайшоў два замкі, у якія паспрабуем наведацца.

Нягледзячы на раніцу і пахмурнае надвор'е, на вуліцы ўжо было за 30 градусаў і стаяла спраўдная духата. З горада атрымалася выехаць даволі хутка, але ж амаль адразу надышло расчараваньне, калі шырокая чатырохпалосная дарога ператварылася ў звычайную двухпалосную.

Віды навокал радавалі вока: бясконцыя фермы і радкі дрэў паміж халмоў і ўзгоркаў, прыгожа. Нічога падобнага я ня бачыў. Але насалоджвацца доўга не атрымалася: на дарогу пачалі часта выязджаюць трактары і іншая ціхаходная тэхніка, якую было вельмі цяжка абагнаць з-за вялікай колькасьці сляпых паваротаў.

З даволі змешанымі адчуваньнямі ад трасы мы даехалі да першай кропкі - замка Castillo de Alcalá la Real.

Замак Castillo de Alcalá la Real(іншая назва Fortaleza de la Mota)

Гэты замак, а калі больш дакладна ягоныя сьцены, відочныя нават з дарогі - ён грозна ўзвышаецца над ваколіцамі і выглядае вельмі вялічным:

Паглядзелі па мапах што там ёсьць нейкая паркоўка і інфацэнтр, затрымаліся каб даведацца больш, а тут нас сустракае кот:

Кот у Fortaleza de la Mota

У інфацэнтры, з дапамогай гугл-перакладчыка і вікіпедыі, мы даведаліся што замак быў пабудаваны ў XIII стагоддзі на стратэгічна карысным месцы на вышыні 1033 метраў над узроўнем мора.

У замка(як і ва ўсякго рэгіёна) даволі багатая гісторыя, калі ў дзьвух словах: ён уяўляў умацаваны старажытны горад і меў важнае ваеннае значэньне падчас шматлікіх войнаў таго часу паміж хрысьціянамі, мусульманамі ды арабамі-берберамі.

У канцы канцоў, пасля таго як Андалузія была цалкам хрысьціянізаваная замак страціў сваё значэньне і быў пакінуты: людзі перасяліліся на больш пладародныя землі ніжэй. Замак прышоў у заняпад, і толькі ў XIX стагоддзі падчас напалеонаўскіх войнаў ён быў часткова адноўлены пад вайсковыя патрэбы.

Тое, што засталося зараз унутры - пабудавана пазьней, рэканструкцыя ды архэалагічныя раскопкі.

Падумаўшы што трэба ісьці ўверх ды хадзіць пад сонцам у 30+ градусаў, мы вырашылі што нам хопіць панарамы горада і замка і адмовіліся ад наведваньня.

Мне стала цікава, а як выглядае замак з перспектывы горада. Таму мы паехалі на аглядальны пункт Mirador de San Marcos, які знаходзіцца насупраць замка:

Працісківаемся вузкімі стромымі вулачкамі на выезд з горада і вяртаемся на трасу.

Вось такія пейзажы быццам з іншай планеты суправаждалі нас па дарозе:

Ня ведаю дакладна што гэта за дрэвы, мне падалося што гэта апельсіны. Цікава што пад кожным дрэвам былі відны палівачныя трубы - думаю што з такім кліматам тут без паліву нічога карыстага расьці ня будзе.

Замак Alcalat Castle

Далей па дарозе ў вёсцы Espejo нам сустрэўся яшчэ адзін замак, які грозна ўзвышаўся над усім навокал:

Але таксама як і з папярэднім, мы абмежаваліся толькі відамі з дарогі - занадта сьпякотна, з матацыкла ўвогуле не хацелася злазіць. Едзем далей у Кордаву.

Цікава што далей ландшафт моцна зьмяніўся. Ужо не было дрэў, як і пагоркаў ды халмоў. Толькі бясконцыя палі колеру пустыні быццам едзем па нейкай Сахары ці Марсе:

Надвор'е стала псавацца, падняўся вецер і наляцелі пылавыя буры.

Кордава

Каля 14 гадзіны мы дабраліся да Кордавы, на шчасьце без дажджу. Плян быў такі - заехаць як мага бліжэй да старага горада, пакінуць матацыкл на нейкай паркоўцы з ахоўнікам, пераапрануцца ў звычайнае лёгкае адзеньне і пайсьці гуляць.

Так і зрабілі. Вяселы гішпанец, які аніводнага слова ня ведаў па-англійску, дазволіў нам запаркавацца ў падземным гаражы амаль у самым цэнтры проста насупраць яго будкі ўсяго за 3 еўра за гадзіну.

Супер, значыць будзе пад наглядам, таму мы так і заставілі ўсе курткі і рэчы на матацыкле, прымацаваўшы невялікім тросам з замком. На вулічнай паркоўцы я канешне ніколі так не зрабіў бы.

Хоць мотаадзеньне і мае вентыляціі і ўвогуле прадумана каб карыстацца ім ў розных варунках, але ж у шортах і футболцы ўсё ж больш зручна шпацыраваць пад гарачым гішпанскім сонцам :)

Patios de Cordoba Calle Judios

Адыдучы пару крокаў ад паркоўкі мы адразу ныраем у вузкія вулачкі старага горада з такімі вось мілымі ўнутранымі дворыкамі:

Кордаўская сінагога

Пачынаем знаёмства з гістарычнай спадчынай Кордавы з старажытняй сінагогі, яна зусім невялічкая і вы не паверыце, але гэта адзінае гістарычнае месца ў горадзе дзе ня трэба плаціць за ўваход:

Сінагога была пабудаваная ў 1315 годзе, але функцыянавала па прызначэнні толькі да 1492 года. У 1492 годзе гішпанскі кароль выдаў наказ вядомы як Альгамбрскі эдыкт аб выгнаньні ўсіх яўрэў якія адмовяцца прыняць хрысьціянства.

Далей будынак сінагогі выкарыстоўваўся ў якасьці гаспадарчага будынку: у некаторыя часы нават быў школай для дзяцей, каталіцкай капліцай і нават шпіталем для хворых на шаленства.

У якасьці сінагогі і гісторыка-архітэктурнай каштоўнасьці была адкрыта толькі ў 1985 годзе, пасля некалькіх рэстаўрацый.

Мяне асабіста ўразіла тое, што за амаль 500 гадоў выкарыстаньня ў іншай якасьці, гэты будынак захаваў арыгінальныя мазаікі і надпісы, неверагодна.

Замак хрысьціянскіх каралёў ці Alcázar de los Reyes Cristianos

Пасля сінагогі мы пайшлі ў кірунку адной з галоўных Кордаўскіх славутасьцяў - каралеўскага замка Alcázar de los Reyes Cristianos, які знаходзіцца ў самым цэнтры старай часткі горада.

Па некаторых звестках што я знайшоў у сеціве, першыя згадкі пра крэпасьць на месцы сучаснай Кордавы датуюцца некалькімі стагоддзямі перад нашай эрай, калі старажытныя рымляне прыйшлі на Ібэрыйскі паўвостраў. Не прэтэндую на гістарычную дакладнасьць і аб'ектыўнасьць - пакінем гэта гісторыкам.

Потым гэтыя землі былі захоплены вестготамі. Нагадаю коратка школьны курс гісторыі: гэта такое старажытнае заходнягерманскае племя, якое качавала і рабавала па ўсей Еўропе даходзячы аж да Грэцыі і Рыму.

У перыяд росквіту вестготы трымалі ў сваіх руках большую частку Ібэрыйскага паўвострава, але потым у выніку шматлікіх войн іх каралеўства аказалася поўнасьцю захоплена арабамі.

Пасля захопу, замак быў перабудаваны і пашыраны. Былі дабудаваныя сады, лазьні, бібліятэка.

У 1236 годзе хрысьціянскія войскі захапілі горад, замак зноў перабудавалі і аднавілі дадаковымі абароннымі ўзбраеньнямі - у Еўропе ўжо з'явіўся і выкарыстоўваўся порах. Замак быў сымбалем магутнасьці і вялічы хрысьціянства.

З цікавых вядомых асобаў, якія пабывалі ў гэтым замку можна вылучыць Хрыстафора Калумба, якога прыймаў кароль ў гэтым замку перад стартам ягонай першай экспедыцыі ў Новы Свет. Нажаль гэты замак потым на тры стагоддзі зрабіўся штабам гішпанскай інквізіцыі, а лазньні былі ператвораныя ў месцы катаваньняў і допытаў.

У XIX стагоддзі замак быў базай напалеонаўскіх войскаў, пагаворваюць што Напалеон таксама мог шпацыраваць па садах Альказара :) Пасля замак быў турмой ажно да сярэдзіны ХХ стагоддзя, калі ён быў ужо канчаткова ператвораны ў музей.

Вось такі вот гістарычны бутэрброд, ідзем унутр:

Унутры замка захаваліся арыгінальныя фрэскі і фрагменты муру:

Замак меў чатыры вежы: Ільвіная, Данжон(галоўная абарончая вежа, у мірны час таксама служыла жытлом), Галубіная(была разабраная ў ХIХ стагоддзі) і вежа Інквізіцыі.

Можна падняцца наверх, з яе адкрываецца цудоўны від на горад і сады:

Сады Альказара

Пасля замка мы спусьціліся ў цудоўныя сады Альказара, якія знаходзяцца побач з замкам.

Традыцыя стварэньня садоў прыйшла ў Гішпанію разам з арабамі - у сьпякотнам і сухом клімаце такія сады былі яскравым сымбалем багацьця і ўлады.

Маштабы ўражваюць, вельмі маляўнічае месца:

Нават зараз гэты сад выглядае раскошна, быццам зялёны рай пасярод камняў і сухой травы навкокал, які даруе прахладу і свежасьць: пруды поўныя рыбы, апельсіны ды гранаты растуць проста на дрэвах. А цяпер ўявіце сабе як на яго глядзелі вочы сярэднявечнага чалавака - рай, не інакш. Не дзіва што лічыліся што каралі пасланыя богам...

Можна было б так і цэлы дзень прасядзець на лаўцы любуючыся прыгажосьцю і спакоем гэтага месца, але час ісьці далей.

Рымскі мост ці Puente romano de Córdoba

Яшчэ адной буйнай славутасьцю Кордавы з'яўляецца рымскі мост, які знаходзіцца на рацэ Гвадалквівір. Мост быў пабудаваны як вы ўжо здагадаліся рымлянамі, прыкладна ў 1 стагоддзі нашай эры(!) і выкарыстоўваўся па прамым прызначэнні аж да 2004 года - бо гэта быў адзіны мост праз рэку ў горадзе. З 2004 года ён выкарыстоўваецца толькі для пешаходаў.

Вадзяны млын Molino de la Albolafia

Побач з мастом знаходзіцца вадзяны млын Molino de la Albolafia. Ёсьць спрэчныя версіі гісторыі ягонай будовы: па адных звестках яго пабудавалі рымляне, бо яны часта выкарыстоўвалі ваду і дакладна ўмелі рабіць вадзяныя млыны, па іншых - млын быў пабудаваны ў часы мусульманскага панаваньня. Выбірайце самі якая версія вам падабаецца больш :)

Сонца зноў пякло як ненармальнае(і гэта ў канцы кастрычніка), таму прыйшлось зрабіць перапынак на сангрыю:

Мескіта або Кордаўская саборная мячэць (Mezquita-Catedral de Córdoba)

Апошні пункт нашага маршрута гэта канешне Мескіта - былая мячэць, а зараз рымска-каталіцкі сабор-музей Кордавы, але пра ўсё па парадку.

Гісторыя Мескіты пачынаецца з VII стагоддзя, калі на гэтым месцы вестготы пабудавалі храм. Пасля захопу горада арабамі, храм быў перабудаваны ў мячэць, якая была неаднаразова разбураная ў выніку войнаў, адбудаваная на-нова і перабудаваная.

У часы арабскага панаваньня Кордавай, гэта мячэць была адной з самых вялікіх і прыгожых на Іберыйскім паўвостраве. Потым як вы ўжо ведаеце прыйшла Рэканкіста і мячэць была перабудаваная ў хрысьціянскі сабор.

Багацьце ўбраньня, дэталізацыя і вялічэзнасьць Мескіты ўражвае. Я проста пакіну фатаздымкі

Вельмі кідаецца ў вочы, што ў адрозьненьні ад традыцыйных хрысьціянскіх храмаў тут няма вялікіх вітражоў і незвычайная планіроўка: у мячэцях іншыя правілы, тут няма цэнтральнага алтара, але ёсьць многа маленькіх малітвенных залаў.

Паглядзіце на дэталізацыю столяў. Мне цяжка ўявіць маштабы працы(ручной!) і коштаў...

А гэта частка ўжо больш нагадвае хрысьціянскі сабор, хаця і арабскія матывы, здаецца, усё яшчэ праглядваюцца:

Ну і канешне рэлігія не стаіць на месцы і ідзе ў нагоду з найноўшымі тэхналогіямі - вы можаце заахвяраваць грошы карткай:

На гэтым нашае знаёмства з Кордавай падыходзіць да канца. Мы вельмі добра правялі тут час, наведалі асноўныя цікавосткі, хоць і ў экспрэс-тэмпе. Канешне, лепш тут затрымацца на дзень-два, каб глыбей прасякнуцца неверагодным пластам гістарычнай спадчыны і перапляценьнем культур.

Адназначная рэкамендацыя к наведваньню.

Ну а для нас час вяртацца да матацыкла і рушаць далей - нас чакае начлег у адным незвычайным месцы.

Дзякуй што дачыталі да канца.

Мапа з цікавосткамі Кордавы

Спасылка на наступную частку ў каторай мы затрымаемся ў адным незвычайным месцы - манастыры, пабудаваным у XV стагоддзі, які зараз сумяшчае функцыі гатэля.